Odnaleźć swoją drogę w świecie turbulencji

          Współczesność  to  XXI   wiek,  czyli ciekawe  czasy  ze  względu na dynamikę zmian i  nieustanne  pojawianie się  czegoś nowego. Warto tu nawiązać do słów Peter Drucker, który  powiedział, że tylko zmiana jest pewna, a jej pojawianie się dzisiaj we wszystkich obszarach życia skutkuje koniecznością nowego sposobu myślenia i działania.

          Zmiana stała się  niezmiennym elementem dzisiejszego świata. Czasy, w których żyjemy można nazwać za Donaldem Sullem erą turbulencji , co sprawia, że  istnieje  konieczność zbudowania nowego modelu przywództwa, gdyż aby utrzymać się na rynku w turbulentnych czasach, firmy muszą charakteryzować się zwinnością – nie tylko mieć świetną strategię, ale przede wszystkim być gotowe do wprowadzania zmian. 

         A jak to wygląda w szkole?  Era turbulencji, zmienność, czyli różnorodność  z  jednej strony daje  współczesnemu  uczniowi wiele szans, z drugiej przynosi potężne wyzwania i zagrożenia związane z: chaosem informacyjnym, kryzysem wartości, rozwojem sztucznej inteligencji itp.   We współczesnym świecie trudno zatem o jasne ,   przejrzyste  drogowskazy.  Taka   rzeczywistość  ma  swoje plusy i minusy, gdyż dzięki temu młody człowiek musi nauczyć się samodzielnego  i twórczego   poszukiwania oraz krytycznej  analizy  narzucanych  mu wzorców,  ale nie można zapomnieć, że też staje  prze wyzwaniem poradzenia sobie z bardzo niejednoznaczną rzeczywistością. Umiejętności potrzebne człowiekowi, by  móc  swobodnie   korzystać z dobrodziejstw świata przecież także  podlegają  zmianom. Każda osoba będzie potrzebowała coraz to nowych kompetencji, by móc dobrze funkcjonować w ciągle zmieniającej się rzeczywistości, uczyć się i  doskonalić. Nieustanny wzrost gospodarki i zmiany otaczającej nas rzeczywistości pociągają za sobą potrzebę ciągłego rozwoju.  Jaka zatem powinna być współczesna edukacja młodych ludzi? O co należy w niej zadbać, aby    w sposób     szczególny wykorzystać cały potencjał drzemiący w młodych ludziach, z którymi pracujemy dziś w szkole. 

        Współczesna szkoła kładzie dziś nacisk na to, czego się uczyć? – czyli na wiedzę. Duże znaczenie ostatnio odgrywa  też to: jak się uczyć? Wielu nauczycieli poszukuje bowiem nowym rozwiązań, metod, które byłyby skuteczne w procesie nauczania- uczenia się. Niestety, najsłabszym elementem edukacji jest  to , dlaczego się uczyć?  ( Po co się uczyć? )

        W tym behawioralno-motywacyjnym obszarze metod i technik jest stosunkowo za mało, a to jest   kluczowy czynnik  decydujący  o  skuteczności  nauki  nie tylko bieżącej, ale nauki przez całe  życie.   Ostatni  z  omawianych elementów to zdecydowanie najsłabsze ogniwo edukacji.

        Na szkole spoczywa więc dziś wielka odpowiedzialność, aby proces nauczania -uczenia się nie ograniczał się  do  przekazywania  wiedzy, ale  uwzględniał  coraz bardziej widoczne zmiany zarówno na świecie, jak i pokoleniowe oraz zwracał uwagę na refleksyjne podejście do   nauczania   i   uczenia   się, aby uczeń był świadomy , po co mu to i jak mu się to przyda w życiu.  Współczesna edukacja to bowiem przede wszystkim proces odkrywania siebie. Rolą  nauczyciela jest zatem  zadbać o wszechstronny rozwój ucznia w kontekście zmian cywilizacyjnych, stworzyć  młodemu człowiekowi przestrzeń do zrozumienia samego siebie, swoich talentów i mocnych  stron, a także emocji i motywów działania, do poszukania odpowiedzi na fundamentalne pytania.   

         Współczesna  szkoła  powinna  zatem  przygotować   młodego  człowieka  do radzenia sobie w ustawicznie zmieniającym się świecie, kształcić kompetencje kluczowe w procesie uczenia się. Są one bowiem niezbędne do samorealizacji i rozwoju osobistego. 

         I jak to  zrobić ? To pytanie  zapewne stawia sobie niejeden  nauczyciel, który z jednej strony rozumie  te zmiany, z   drugiej  ciąży  nad  nim  widmo realizacji  Podstawy programowej, a przede wszystkim egzaminu zewnętrznego. W pogoni jednak za tymi wynikami i za informacją zapominamy często o tym, co najważniejsze w edukacji. Zapominamy o swoich uczniach, bez których szkoła nie istnieje.  Każdy z nich jest inny , ale dzięki temu -wyjątkowy. Naszym zadaniem jest więc zadbać o każdego  wyjątkowego   ucznia  i przekazać mu pasję do uczenia  się, bo tylko dzięki niej narodzi się w nim  motywacja, która pomoże  dostrzec piękno i potrzebę uczenia się. 

        Co zrobić, aby pracę z  uczniem uczynić wyjątkową , pobudzić jego wewnętrzną motywację do uczenia się, działać w  naturalnym środowisku dziecka i uczyć kompetencji przyszłości? Te inne odpowiedzi będzie można uzyskać podczas cyklu szkoleń poświęconych nowoczesnym technologiom, sposobom na przekazywanie odpowiedzialności za uczenie się na ucznia oraz narzędziom i technikom  rozwijającym  myślenie uczniów.

Autorka: Dorota Podorska